POSTĘPOWANIE SPADKOWE
Przepisy prawne nie nakładają obowiązku przeprowadzenia postępowania spadkowego w określonym czasie od śmierci spadkodawcy. Jednakże, co w sytuacji kiedy umiera osoba, która pozostawiła majątek (np. nieruchomość), a my jesteśmy osobami które go dziedziczą (spadkobiercami), czy musimy uzyskać jakiś dokument to potwierdzający ? Tak, w tym celu jesteśmy zobowiązani przeprowadzić postępowanie spadkowe.
Postępowanie spadkowe może zostać przeprowadzone:
– przed sądem – wówczas uzyskuje się prawomocne postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku,
– przed notariuszem – wówczas uzyskuje się zarejestrowany Akt Poświadczenia Dziedziczenia (APD)
Uzyskanie u notariusza aktu poświadczenia dziedziczenia ustalającego prawa do spadku odbywa się na jednej wizycie, ale tylko w przypadku gdy spadkobiercy złożą zgodne żądanie dokonania aktu poświadczenia dziedziczenia. Spadkobiercy do przeprowadzenia postępowania spadkowego i uzyskania aktu poświadczenia dziedziczenia mogą wybrać notariusza z dowolnej miejscowości, czyli nie musi to być kancelaria notarialna prowadzona przez notariusza w miejscu zamieszkania spadkobierców czy mająca siedzibę w miejscowości, w której zmarły posiadał ostatnie miejsce pobytu bądź zmarł.
Akt poświadczenia dziedziczenia mimo, że ustala tylko spadkobiercę i wielkość udziałów dotyczy wszystkich przedmiotów wchodzących w skład spadku, a więc m.in.:
- samochodów – w dowodzie rejestracyjnym nadal figuruje zmarły,
- nieruchomości – w księdze wieczystej nadal figuruje zmarły,
- udziałów w spółce z o.o. – właściciel figuruje w KRS.
aby zmienić powyższy stan konieczne jest uzyskanie aktu poświadczenia dziedziczenia. Im wcześniej przeprowadzi się postępowanie spadkowe i uzyska APD, tym szybciej można np. uzyskać dostęp do środków zgromadzonych na rachunkach bankowych, których posiadaczem był zmarły, czy przerejestrować pojazd.
AKT POŚWIADCZENIA DZIEDZICZENIA (APD), jest to jeden z dokumentów urzędowych, który sporządza Notariusz i ma on swoje uregulowanie w rozdziale 3A (Akty poświadczenia dziedziczenia) ustawy prawo o notariacie.
Akt poświadczenia dziedziczenia tak jak inna czynność notarialna powinien być sporządzony w sposób zrozumiały i przejrzysty oraz powinien zwierać zgodnie z przepisem art. 95f w/w ustawy następujące elementy:
- dzień, miesiąc i rok oraz miejsce sporządzenia aktu;
- imię, nazwisko i siedzibę kancelarii notariusza, a jeżeli akt sporządziła osoba wyznaczona do zastępstwa notariusza lub upoważniona do dokonywania czynności notarialnych – nadto imię i nazwisko tej osoby;
- imię i nazwisko spadkodawcy, imiona jego rodziców oraz jego numer PESEL;
- datę i miejsce zgonu albo znalezienia zwłok spadkodawcy oraz jego miejsce zwykłego pobytu w chwili śmierci;
- wskazanie spadkobierców, którym spadek przypadł – imiona, nazwiska i imiona rodziców oraz datę i miejsce urodzenia osób fizycznych, a w przypadku osób prawnych – nazwę i siedzibę;
- tytuł powołania do spadku i wysokość udziałów w spadku, a w razie dziedziczenia testamentowego – określenie formy testamentu;
- wskazanie spadkobierców dziedziczących gospodarstwo rolne podlegające dziedziczeniu z ustawy oraz ich udziały w nim;
7a. wskazanie osób, na których rzecz spadkodawca uczynił zapisy windykacyjne, oraz przedmiotów tych zapisów, chyba że osoby te nie chcą lub nie mogą być zapisobiercami albo zapisy windykacyjne okazały się bezskuteczne;
- powołanie protokołu otwarcia i ogłoszenia testamentu;
- podpis notariusza;
- adnotację o dokonaniu rejestracji zgodnie z art. 95i.
Akt poświadczenia dziedziczenia przed jego podpisaniem przez notariusza powinien być uprzednio odczytany przez notariusza lub przez inną osobę w jego obecności.
Oryginały aktów poświadczenia dziedziczenia nie mogą być wydawane poza miejsce ich przechowywania, czyli poza siedzibę kancelarii notarialnej. Dokumenty obejmujące dokonanie aktu poświadczenia dziedziczenia notariusz przekazuje na przechowanie do archiwum ksiąg wieczystych sądu rejonowego po upływanie 10 lat od ich sporządzenia lub z chwilą zaprzestania prowadzenia działalności gospodarczej. Spadkobiercom oraz osobom do tego uprawnionym wydaje się wypisy aktu poświadczenia dziedziczenia, które mają moc prawną oryginału.
Jak przebiega postępowanie spadkowe u Notariusza, etapy:
- Sporządzenie Protokołu Dziedziczenia
Notariusz przed sporządzeniem aktu poświadczenia dziedziczenia spisuje protokół dziedziczenia przy udziale wszystkich osób zainteresowanych. Osobami zainteresowanymi są osoby, które mogą wchodzić jako: spadkobiercy ustawowi, spadkobiercy testamentowi, bądź osoby, na których rzecz spadkodawca uczynił zapisy windykacyjne. Jeżeli od dnia, w którym spadkobiercy dowiedzieli się o tytule swojego powołania nie upłynęło 6 miesięcy, w protokole dziedziczenia zamieszcza się także oświadczenia spadkobierców o przyjęciu bądź odrzuceniu spadku. Do protokołu dziedziczenia Notariusz załącza niezbędne Dokumenty.
2. Sporządzenie Aktu Poświadczenia Dziedziczenia
Po spisaniu protokołu dziedziczenia Notariusz sporządza akt poświadczenia dziedziczenia (APD), jeżeli nie ma wątpliwości co do osoby spadkobiercy, wysokości udziałów w spadku, a w przypadku, gdy spadkodawca uczynił zapis windykacyjny – także co do osoby, na której rzecz spadkodawca uczynił taki zapis i jego przedmiotu. Notariusz może sporządzić akt poświadczenia dziedziczenia zarówno wtedy, gdy spadkodawca pozostawił testament, jak i wtedy, gdy testamentu nie było, wówczas kto jest spadkobiercą rozstrzygają przepisy.
3. Rejestracja Aktu Poświadczenia Dziedziczenia
Notariusz niezwłocznie po sporządzeniu aktu poświadczenia dziedziczenia dokonuje jego rejestracji w Rejestrze Spadkowym.
Na tym kończy się postępowanie spadkowe u Notariusza. Wszystkie etapy, o których mowa powyżej dokonuje się na jednej wizycie u Notariusza.
Jeśli chcesz uzyskać więcej bezpłatnych informacji i porady notarialnej w tym temacie skontaktuj się z kancelarią zadzwoń.